Công chứng hợp đồng chia tách nhà đất khi không có bản gốc giấy tờ
Công chứng chia tách không bản gốc là một trong những tình huống pháp lý khá phổ biến nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro trong thực tiễn giao dịch nhà đất. Khi không có bản gốc giấy tờ nhà đất (sổ đỏ), việc lập hợp đồng chia tách và yêu cầu công chứng gặp phải nhiều vướng mắc, đặc biệt về thủ tục pháp lý và điều kiện chứng minh quyền sở hữu. Bài viết dưới đây giúp bạn hiểu rõ hơn về quy định pháp luật, thủ tục thực hiện và các giải pháp hợp lý trong trường hợp này.
>>>Xem thêm: Phản hồi tích cực từ khách hàng về dịch vụ tại văn phòng công chứng
1. Căn cứ pháp lý liên quan đến công chứng chia tách nhà đất
1.1. Luật công chứng 2014
Theo khoản 1 Điều 40 Luật Công chứng 2014, hồ sơ yêu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch phải có:
“Bản sao giấy tờ tùy thân, bản sao giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.”
Điều này cho thấy, để công chứng hợp đồng chia tách, người yêu cầu phải xuất trình giấy tờ gốc hoặc bản sao có chứng thực từ bản gốc để chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp.
1.2. Nghị định 23/2015/NĐ-CP về chứng thực
Tại khoản 2 Điều 20 Nghị định 23/2015/NĐ-CP, nếu bản chính bị mất thì việc cấp bản sao chỉ được thực hiện khi có bản gốc lưu tại cơ quan có thẩm quyền. Trường hợp này ảnh hưởng trực tiếp đến việc chứng minh quyền sở hữu trong quá trình công chứng chia tách.
2. Có được công chứng chia tách không bản gốc giấy tờ nhà đất?
2.1. Nguyên tắc pháp lý
Theo quy định hiện hành, công chứng viên chỉ công chứng khi có đủ căn cứ pháp lý xác định rõ quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản. Do đó, thiếu bản gốc sổ đỏ sẽ làm gián đoạn quy trình công chứng.
Tuy nhiên, không phải lúc nào mất bản gốc cũng đồng nghĩa không thể công chứng. Trong một số trường hợp sau, công chứng chia tách vẫn có thể thực hiện nếu có giấy tờ thay thế hợp lệ.
Công chứng viên sẽ đánh giá mức độ đầy đủ và hợp pháp của tài liệu thay thế, đồng thời có thể yêu cầu cam kết, lập vi bằng hoặc kết hợp nhiều biện pháp chứng minh khác.
3. Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp 1: Ông A sở hữu mảnh đất có sổ đỏ đứng tên riêng. Tuy nhiên, sổ đỏ bị thất lạc. Ông A có bản sao công chứng sổ đỏ và văn bản xác nhận của công an về việc mất giấy tờ. Đồng thời, ông đã nộp hồ sơ xin cấp lại sổ đỏ tại Văn phòng đăng ký đất đai. Trong thời gian chờ cấp lại, ông A ký hợp đồng chia tách đất cho con và yêu cầu công chứng. Sau khi xem xét, công chứng viên đồng ý chứng nhận hợp đồng trên cơ sở hồ sơ hợp lệ, kèm lời khai và xác nhận mất giấy tờ gốc.
Trường hợp 2: Chị B muốn chia đôi thửa đất để tặng cho người thân nhưng không xuất trình được bất kỳ bản sao nào của sổ đỏ, cũng chưa xin cấp lại giấy chứng nhận. Trường hợp này, công chứng viên buộc phải từ chối công chứng, vì không đủ căn cứ chứng minh quyền sử dụng đất.
4. Hướng xử lý khi muốn công chứng chia tách nhưng không có bản gốc
4.1. Thực hiện thủ tục cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Người mất sổ đỏ cần nộp hồ sơ xin cấp lại theo quy định tại Điều 77 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, bao gồm:
Đơn đề nghị cấp lại sổ đỏ
Văn bản xác nhận mất giấy tờ (do công an phường/xã xác nhận)
Bản sao CMND/CCCD, hộ khẩu
4.2. Lập vi bằng hoặc xác nhận tài sản tại địa phương
Trong một số trường hợp, việc lập vi bằng tại nơi có tài sản, kết hợp với xác nhận từ Ủy ban nhân dân cấp xã có thể hỗ trợ quá trình xác minh quyền sử dụng đất trước khi công chứng.
5. Lưu ý khi công chứng chia tách không bản gốc
>>> Xem thêm: Bạn đang tìm đơn vị tư vấn sổ đỏ uy tín? Dịch vụ sổ đỏ được đánh giá 5 sao!
Luôn chuẩn bị bản sao có chứng thực hoặc văn bản hợp pháp thay thế bản gốc
Không nên ký hợp đồng chia tách nhà đất khi chưa làm rõ quyền sử dụng tài sản
Nếu mất bản gốc, cần nhanh chóng thực hiện thủ tục cấp lại
Lựa chọn công chứng viên có kinh nghiệm để được tư vấn kỹ và đúng pháp luật
Công chứng chia tách không bản gốc giấy tờ nhà đất là trường hợp có thể xảy ra trong thực tế, nhưng không phải lúc nào cũng được chấp thuận. Việc công chứng chỉ được thực hiện khi người yêu cầu cung cấp đủ hồ sơ thay thế hợp lệ chứng minh quyền sở hữu. Để đảm bảo an toàn pháp lý, người dân nên chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và thực hiện cấp lại sổ đỏ trước khi tiến hành chia tách hoặc chuyển nhượng tài sản.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
