Chia tách qua ủy quyền: Rủi ro và cách phòng tránh

Công chứng chia tách qua ủy quyền là giải pháp thường được áp dụng khi một bên không thể trực tiếp thực hiện thủ tục chia tách nhà đất. Tuy nhiên, hình thức này tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nếu không được thực hiện đúng quy định. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các rủi ro và hướng dẫn cách phòng tránh hiệu quả, dựa trên căn cứ pháp luật hiện hành.

>>> Xem thêm: Văn Phòng Công Chứng Là Gì? Thủ Tục, Dịch Vụ & Quy Trình Mới Nhất 2025

1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh việc chia tách và ủy quyền

1.1. Cơ sở pháp lý về chia tách nhà đất

Theo khoản 1 Điều 75 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, người sử dụng đất có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước thực hiện thủ tục tách thửa nếu đáp ứng các điều kiện về diện tích tối thiểu và quy hoạch.

1.2. Quy định về ủy quyền và công chứng hợp đồng ủy quyền

Theo Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015, ủy quyền là việc một bên (bên ủy quyền) cho phép bên kia (bên được ủy quyền) thay mặt mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.

Theo Điều 55 Luật Công chứng 2014, hợp đồng ủy quyền liên quan đến quyền sử dụng đất bắt buộc phải được công chứng hoặc chứng thực.

2. Các bước thực hiện công chứng chia tách qua ủy quyền

>>> Xem thêm: Người chưa đủ tuổi có thể đứng tên sau khi Công chứng tách thửa?

2.1. Lập hợp đồng ủy quyền công chứng chia tách qua ủy quyền

Nội dung hợp đồng phải ghi rõ phạm vi ủy quyền, bao gồm: nộp hồ sơ chia tách, ký giấy tờ liên quan, nhận kết quả và thực hiện nghĩa vụ tài chính.

2.2. công chứng hợp đồng chia tách qua ủy quyền

Hợp đồng phải được công chứng tại văn phòng công chứng nơi có đất hoặc nơi cư trú của bên ủy quyền.

2.3. Thực hiện thủ tục công chứng chia tách qua ủy quyền

Người được ủy quyền mang theo hợp đồng ủy quyền và các giấy tờ cần thiết để tiến hành tách thửa tại Văn phòng đăng ký đất đai.

3. Rủi ro khi công chứng chia tách qua ủy quyền

>>>Xem thêm: Dịch thuật công chứng ở đâu uy tín? Địa chỉ vàng dành cho bạn

3.1. Rủi ro về nội dung hợp đồng không rõ ràng

Hợp đồng ủy quyền không ghi rõ phạm vi quyền hạn dẫn đến việc bị giới hạn hoặc vượt quá quyền.
Ví dụ: Chỉ được ủy quyền “kê khai hồ sơ” nhưng người được ủy quyền lại thay mặt ký văn bản chuyển nhượng, gây tranh chấp sau này.

Xem thêm: Công chứng hợp đồng chia tách nhà đất khi không có bản gốc giấy tờ

3.2. Rủi ro do lạm dụng quyền được ủy quyền

Người được ủy quyền có thể tự ý chuyển nhượng hoặc sử dụng đất trái với mục đích ủy quyền.
Nếu hợp đồng không quy định trách nhiệm rõ ràng, bên ủy quyền có thể mất quyền kiểm soát tài sản.

3.3. Hợp đồng ủy quyền bị vô hiệu

Hợp đồng được lập khi bên ủy quyền mất năng lực hành vi, không minh mẫn sẽ bị vô hiệu.
Trường hợp chữ ký bị giả mạo, công chứng viên không xác minh kỹ có thể dẫn tới hợp đồng vô hiệu.

4. Cách phòng tránh rủi ro khi công chứng chia tách qua ủy quyền

>>> Xem thêm: Hợp đồng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền đất: Những điều cần công chứng

4.1. Lập hợp đồng ủy quyền chặt chẽ

Nêu rõ phạm vi ủy quyền, thời hạn ủy quyền, mục đích cụ thể.
Hạn chế ủy quyền “toàn quyền” nếu không cần thiết.

4.2. Thực hiện công chứng tại nơi uy tín

Chọn văn phòng công chứng có kinh nghiệm, đảm bảo kiểm tra kỹ năng lực hành vi, giấy tờ tùy thân, và chữ ký.
Nên có ghi âm, ghi hình quá trình công chứng để làm bằng chứng nếu xảy ra tranh chấp.

4.3. Giám sát quá trình thực hiện ủy quyền

Bên ủy quyền nên theo dõi tiến độ, kiểm tra các văn bản mà người được ủy quyền đã ký.
Có thể yêu cầu báo cáo tiến độ theo từng bước nếu việc chia tách kéo dài.

5. Ví dụ minh họa thực tế

>>> Xem thêm: Các trường hợp công chứng hợp đồng chia tách nhà đất bị từ chối và cách khắc phục

Trường hợp thực tế 1: Ông A sinh sống ở nước ngoài, ủy quyền cho em trai là ông B thực hiện chia tách mảnh đất tại quận Bình Tân, TP.HCM. Trong hợp đồng ủy quyền, ông B chỉ được tách thửa để làm thủ tục tặng cho con ông A. Tuy nhiên, ông B sau đó đã sử dụng giấy tờ để bán cho bên thứ ba. Hợp đồng chuyển nhượng bị tuyên vô hiệu, phát sinh tranh chấp kéo dài 3 năm.

Xem thêm: Sổ đỏ không có thông tin về sơ đồ thửa đất có sao không?

Bài học: Cần ghi rõ mục đích và giới hạn hành vi trong hợp đồng ủy quyền, đồng thời giám sát sát sao quá trình thực hiện.

Kết luận

Công chứng chia tách qua ủy quyền là giải pháp thuận tiện nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được thực hiện đúng pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi, người dân nên lập hợp đồng ủy quyền chặt chẽ, lựa chọn văn phòng công chứng uy tín, và thường xuyên giám sát hoạt động của người được ủy quyền.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.