Chứng minh nguồn gốc tiền gửi là vấn đề thường gây tranh cãi trong quá trình thừa kế sổ tiết kiệm. Khi người thân qua đời để lại sổ tiết kiệm, nhiều gia đình lo lắng liệu ngân hàng hoặc cơ quan công chứng có yêu cầu chứng minh số tiền đó từ đâu mà có. Hiểu rõ quy định pháp luật về thừa kế và tiền gửi ngân hàng sẽ giúp người thừa kế bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
>>> Xem thêm: Hiệu lực thi hành của hợp đồng được công chứng tại Văn phòng công chứng được xác định ra sao?
I. Quy định pháp luật về tiền gửi và thừa kế sổ tiết kiệm 📜
Theo Điều 12 Luật Các tổ chức tín dụng 2010, tiền gửi tại ngân hàng là tài sản hợp pháp của cá nhân, tổ chức gửi. Người đứng tên trong sổ tiết kiệm được xác định là chủ sở hữu khoản tiền gửi đó.
Về thừa kế:
-
Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015: Cá nhân có quyền để lại tài sản của mình cho người khác theo di chúc hoặc theo pháp luật.
-
Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015: Sổ tiết kiệm là tài sản thuộc di sản thừa kế.
👉 Như vậy, khi người gửi tiền qua đời, sổ tiết kiệm được coi là di sản và người thừa kế hợp pháp có quyền nhận lại.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ có giúp tránh sai sót trong hợp đồng chuyển nhượng không?
II. Có cần chứng minh nguồn gốc tiền gửi khi thừa kế không? 🤔
-
Theo pháp luật hiện hành về chứng minh nguồn gốc tiền gửi
-
Người thừa kế không phải chứng minh nguồn gốc tiền gửi.
-
Điều cần chứng minh chỉ là quan hệ thừa kế hợp pháp (theo di chúc hoặc theo hàng thừa kế theo pháp luật).
-
Ngân hàng chỉ yêu cầu: giấy chứng tử, giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân, văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản được công chứng.
⚖️ Căn cứ: Điều 57 Luật Công chứng 2014 về việc khai nhận, phân chia di sản thừa kế.
>>> Xem thêm: Công chứng di chúc có bắt buộc không để di chúc hợp pháp và có hiệu lực?
III. Khi nào phải chứng minh nguồn gốc tiền gửi? 🔍
Dù thông thường không cần, nhưng có một số trường hợp ngoại lệ:
-
Tranh chấp tài sản chung vợ chồng: Nếu tiền trong sổ tiết kiệm được cho là tài sản chung, thì cần chứng minh nguồn gốc hình thành để xác định phần thừa kế.
-
Nghi ngờ tiền phạm pháp: Nếu cơ quan chức năng chứng minh khoản tiền có dấu hiệu rửa tiền, tham ô, lừa đảo… thì việc chứng minh nguồn gốc tiền gửi là bắt buộc.
-
Người khác đứng tên hộ: Nếu có khiếu nại rằng sổ tiết kiệm không thực sự thuộc về người đã mất, bên yêu cầu phải chứng minh nguồn gốc tiền gửi.
>>> Xem thêm: Trường hợp có tranh chấp thì thừa kế sổ tiết kiệm được giải quyết theo quy định nào?
IV. Ví dụ minh họa thực tế 📊
Ông A đứng tên một sổ tiết kiệm trị giá 2 tỷ đồng. Sau khi ông mất, ba người con mang giấy tờ gồm: giấy chứng tử, giấy khai sinh chứng minh quan hệ cha con và văn bản khai nhận di sản.
👉 Ngân hàng chỉ yêu cầu đủ hồ sơ hợp lệ và không buộc con cái ông A phải chứng minh tiền 2 tỷ đồng từ đâu mà có.
Tuy nhiên, nếu vợ ông A cho rằng đây là tiền tiết kiệm từ tài sản chung vợ chồng, thì cần chứng minh nguồn gốc (tiền lương, tiền bán tài sản…) để xác định phần tài sản riêng, phần chung trước khi chia thừa kế.
V. Thủ tục nhận thừa kế sổ tiết kiệm tại ngân hàng 🏦
Để được rút tiền từ sổ tiết kiệm của người đã mất, người thừa kế cần chuẩn bị:
-
Giấy chứng tử của người để lại tài sản.
-
Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân của người thừa kế.
-
Văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản (có công chứng).
-
Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh).
👉 Sau khi hồ sơ hợp lệ, ngân hàng giải ngân và chia tiền theo văn bản thỏa thuận hoặc quyết định của tòa án (nếu có tranh chấp).
>>> Xem thêm: Thừa kế tiền trong tài khoản của người chưa thành niên mất.
>>> Xem thêm: Người được chỉ định di chúc: Có ưu tiên nhận thừa kế tiền tài khoản không?
Kết luận ✅
Trong đa số trường hợp, khi thừa kế sổ tiết kiệm, người thừa kế không cần chứng minh nguồn gốc tiền gửi, mà chỉ cần chứng minh tư cách thừa kế hợp pháp. Tuy nhiên, nếu phát sinh tranh chấp tài sản chung hoặc có nghi ngờ liên quan đến tài sản bất hợp pháp, việc chứng minh nguồn gốc có thể được yêu cầu. Người dân nên chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, nắm rõ quy định pháp luật để quá trình nhận thừa kế diễn ra nhanh chóng, thuận lợi và đúng quyền lợi.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com