Công chứng văn bản phân chia di sản đối với đất nông nghiệp
Khi người để lại di sản có quyền sử dụng đất nông nghiệp, việc chia thừa kế cần thực hiện đúng quy trình để đảm bảo tính pháp lý. Trong đó, công chứng văn bản phân chia di sản đối với đất nông nghiệp là bước bắt buộc để người thừa kế được đăng ký sang tên, sử dụng hợp pháp mảnh đất được thừa kế. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết thủ tục, căn cứ pháp lý, và ví dụ thực tế để bạn dễ dàng thực hiện.
1️⃣ Căn cứ pháp lý về công chứng di sản đất nông nghiệp ⚖️
Việc công chứng di sản đất nông nghiệp được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
Bộ luật Dân sự 2015 – quy định về quyền thừa kế và chia di sản.
Luật Đất đai 2013 (và Luật Đất đai 2024 sắp có hiệu lực từ 2025) – quy định quyền sử dụng đất nông nghiệp, hạn mức nhận thừa kế.
Luật Công chứng 2014 – quy định về thẩm quyền và trình tự công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
Nghị định 23/2015/NĐ-CP – hướng dẫn chứng thực, hợp pháp hóa lãnh sự (nếu có yếu tố nước ngoài).
📘 Căn cứ tại Điều 57 Luật Công chứng 2014:
“Việc công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng nơi có bất động sản.”
👉 Như vậy, nếu di sản là đất nông nghiệp, việc công chứng phải thực hiện tại phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng ở nơi có thửa đất đó.
2️⃣ Điều kiện để công chứng di sản đất nông nghiệp 🌱
Trước khi thực hiện công chứng, di sản là quyền sử dụng đất nông nghiệp phải đáp ứng các điều kiện sau:
✅ Đất có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hợp pháp đứng tên người để lại di sản. ✅ Đất không có tranh chấp, không bị kê biên để thi hành án. ✅ Quyền sử dụng đất vẫn còn thời hạn sử dụng (theo Điều 188 Luật Đất đai 2013). ✅ Người nhận thừa kế thuộc đối tượng được Nhà nước giao hoặc cho thuê đất nông nghiệp theo quy định.
📍 Lưu ý: Một số trường hợp người thừa kế không trực tiếp sản xuất nông nghiệp (như sống ở đô thị) thì vẫn có thể được thừa kế quyền sử dụng đất, nhưng khi chuyển nhượng hoặc sử dụng phải tuân thủ quy định hạn chế chuyển mục đích sử dụng đất.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ, uy tín, cam kết không phát sinh chi phí bất hợp lý
3️⃣ Hồ sơ công chứng di sản đất nông nghiệp 📑
Khi thực hiện công chứng di sản đất nông nghiệp, bạn cần chuẩn bị:
🧾 Hồ sơ người để lại di sản:
Giấy chứng tử (bản sao công chứng).
Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất (sổ đỏ, trích lục bản đồ thửa đất).
Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người chết và người thừa kế (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn…).
Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân, sổ hộ khẩu.
Văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản (dự thảo hoặc đề nghị công chứng viên soạn thảo).
Giấy tờ ủy quyền (nếu có người không thể trực tiếp tham gia).
4️⃣ Quy trình công chứng di sản đất nông nghiệp 🏛️
🔹 Bước 1: Nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng
Nộp hồ sơ tại Phòng công chứng nhà nước hoặc Văn phòng công chứng tư nhân nơi có đất nông nghiệp.
🔹 Bước 2: Công chứng viên kiểm tra hồ sơ và niêm yết thừa kế
Công chứng viên xác minh tình trạng pháp lý của đất và danh sách người thừa kế. Nếu có nhiều người thừa kế, văn phòng công chứng sẽ niêm yết công khai tại UBND cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người chết trong 15 ngày (theo Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP).
🔹 Bước 3: Ký và công chứng văn bản phân chia di sản
Các bên ký vào văn bản tại trụ sở công chứng. Công chứng viên chứng nhận, đóng dấu.
🔹 Bước 4: Nộp hồ sơ sang tên tại cơ quan đăng ký đất đai
Sau khi có văn bản công chứng hợp lệ, người thừa kế nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai để sang tên quyền sử dụng đất.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng lấy ngay tại văn phòng công chứng Hà Nội
5️⃣ Ví dụ thực tế: Công chứng di sản đất nông nghiệp tại Bắc Ninh 🌾
Ông T để lại 2.000m² đất trồng lúa tại huyện Thuận Thành, Bắc Ninh cho ba người con. Các con đã đến Văn phòng công chứng Thuận Thành để công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
Sau khi công chứng viên xác minh, niêm yết thừa kế tại UBND xã 15 ngày không có tranh chấp, văn bản được công chứng và sử dụng để làm thủ tục sang tên 3 người đồng sở hữu.
👉 Nhờ thực hiện đúng quy trình, thủ tục diễn ra suôn sẻ, không phát sinh tranh chấp.
6️⃣ Lưu ý khi công chứng di sản đất nông nghiệp ⚠️
🔸 Đảm bảo đất có giấy chứng nhận hợp pháp và không vướng tranh chấp. 🔸 Trường hợp nhiều người thừa kế, nên lập văn bản thỏa thuận rõ phần diện tích, ranh giới để tránh tranh cãi sau này. 🔸 Nếu đất nông nghiệp nằm trong khu quy hoạch hoặc chuyển đổi mục đích, cần kiểm tra kỹ thông tin tại UBND cấp xã hoặc Văn phòng đăng ký đất đai. 🔸 Nên có luật sư hoặc công chứng viên tư vấn trước khi ký để đảm bảo nội dung phù hợp pháp luật.
Công chứng văn bản phân chia di sản đối với đất nông nghiệp là thủ tục quan trọng để người thừa kế được pháp luật công nhận quyền sử dụng đất hợp pháp. Việc tuân thủ đúng quy trình, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và thực hiện công chứng tại đúng địa điểm giúp tránh rủi ro pháp lý, bảo vệ quyền lợi chính đáng của các bên.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
