Công chứng văn bản phân chia di sản khi có người chưa thành niên
Việc công chứng văn bản phân chia di sản khi có người chưa thành niên là một thủ tục pháp lý đặc biệt, bởi người chưa thành niên chưa có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Do đó, quy trình công chứng phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định của pháp luật để bảo vệ quyền lợi cho trẻ em. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định, điều kiện và cách thực hiện công chứng di sản trẻ em.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng ở những địa chỉ nào? Khám phá các địa chỉ công chứng tại các khu vực trung tâm Hà Nội
⚖️ 1. Căn cứ pháp lý về công chứng di sản trẻ em
Một số quy định pháp luật liên quan đến việc công chứng di sản có trẻ em bao gồm:
Bộ luật Dân sự 2015:
Điều 21: Người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi.
Điều 134: Giao dịch dân sự của người chưa thành niên phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.
Điều 645: Người thừa kế là cá nhân phải còn sống vào thời điểm mở thừa kế.
Luật Công chứng 2014:
Điều 42: Công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu người yêu cầu công chứng không có năng lực hành vi dân sự hoặc giấy tờ không hợp lệ.
Điều 44: Quy định rõ về việc công chứng văn bản phân chia di sản.
Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
Điều 136: Cha mẹ là người đại diện theo pháp luật của con chưa thành niên, trừ trường hợp có người giám hộ khác.
📘 Tóm lại: Khi có trẻ em là người thừa kế, việc phân chia di sản phải do cha mẹ hoặc người giám hộ đại diện, và mọi hành vi của họ không được gây thiệt hại đến quyền lợi của trẻ.
👨👩👧 2. Người đại diện hợp pháp khi công chứng di sản cho trẻ em
Theo Điều 136 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, người đại diện hợp pháp của trẻ em trong việc công chứng di sản trẻ em thường là:
Cha hoặc mẹ của trẻ;
Người giám hộ được chỉ định trong trường hợp cả cha và mẹ đều không còn hoặc bị tước quyền đại diện;
Người được Tòa án chỉ định trong trường hợp tranh chấp quyền đại diện.
👉 Trong mọi trường hợp, người đại diện không được tự ý từ bỏ, tặng cho hoặc làm giảm quyền thừa kế hợp pháp của người chưa thành niên.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng uy tín tại Hà Nội, đảm bảo đúng pháp luật
📝 3. Hồ sơ cần chuẩn bị khi công chứng di sản có trẻ em
Khi thực hiện công chứng văn bản phân chia di sản cho trẻ em, người yêu cầu cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sau:
Giấy chứng tử của người để lại di sản;
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (sổ đỏ, sổ hồng, sổ tiết kiệm…);
Giấy khai sinh của trẻ em;
Giấy tờ tùy thân của người đại diện theo pháp luật (CMND/CCCD, sổ hộ khẩu…);
Di chúc (nếu có);
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn…).
📎 Lưu ý: Công chứng viên sẽ yêu cầu bổ sung văn bản ủy quyền nếu có người đại diện khác ngoài cha, mẹ thực hiện thủ tục.
🧾 4. Quy trình công chứng di sản trẻ em
Quy trình công chứng di sản trẻ em được thực hiện theo các bước sau:
🔹 Bước 1: Nộp hồ sơ yêu cầu công chứng
Người đại diện nộp hồ sơ tại Văn phòng công chứng nơi có tài sản hoặc nơi cư trú của người để lại di sản.
🔹 Bước 2: Kiểm tra hồ sơ và xác minh người thừa kế
Công chứng viên xem xét tính hợp lệ của hồ sơ, xác minh người chưa thành niên và người đại diện hợp pháp.
🔹 Bước 3: Lập và ký văn bản phân chia di sản
Công chứng viên soạn văn bản phân chia di sản, ghi rõ phần tài sản của người chưa thành niên và người thừa kế khác. 👉 Người đại diện sẽ ký thay mặt trẻ em nhưng không được làm giảm quyền lợi của trẻ.
🔹 Bước 4: Ký xác nhận và lưu trữ hồ sơ
Sau khi ký và công chứng xong, các bên nhận bản chính có công chứng và Văn phòng lưu trữ hồ sơ theo quy định.
💡 5. Ví dụ thực tế về công chứng di sản có người chưa thành niên
Ví dụ: Ông A mất, để lại di sản là căn nhà đứng tên ông. Vợ ông A và hai người con (một con 10 tuổi, một con 20 tuổi) là những người thừa kế. Khi công chứng phân chia di sản, người mẹ là đại diện hợp pháp ký thay con 10 tuổi để nhận phần di sản. 👉 Văn phòng công chứng yêu cầu xác nhận của UBND phường về việc người mẹ là người đại diện hợp pháp, đảm bảo không xâm phạm quyền lợi của con.
Trường hợp người mẹ muốn bán phần di sản của con sau khi công chứng, phải được Tòa án cho phép theo quy định tại Điều 58 Bộ luật Dân sự 2015.
⚠️ 6. Lưu ý quan trọng khi công chứng di sản trẻ em
Không được tự ý từ chối hoặc tặng cho phần di sản thuộc quyền của trẻ.
Nếu việc phân chia có yếu tố tranh chấp, công chứng viên có quyền từ chối công chứng.
Mọi hành vi làm thiệt hại đến quyền lợi của trẻ sẽ bị Tòa án tuyên vô hiệu theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015.
Nên tham khảo ý kiến luật sư hoặc công chứng viên để được hướng dẫn thủ tục đúng quy định.
Việc công chứng di sản trẻ em là thủ tục quan trọng để đảm bảo quyền thừa kế hợp pháp cho người chưa thành niên. Tuy nhiên, quy trình này đòi hỏi sự thận trọng và tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật. Người đại diện cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, trung thực và bảo đảm lợi ích tối đa cho trẻ khi thực hiện công chứng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
