Trong thực tế, việc mượn tài sản giữa cá nhân với nhau diễn ra khá phổ biến, đặc biệt là trong các mối quan hệ thân thiết như bạn bè, người thân. Tuy nhiên, không ít trường hợp xảy ra tranh chấp do không có văn bản rõ ràng chứng minh thỏa thuận. Một trong những câu hỏi thường gặp là: Có nên ký hợp đồng mượn tài sản bằng giấy viết tay không? Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết dưới góc nhìn pháp lý và thực tế.
>>> Xem thêm: Có thể công chứng hợp đồng góp vốn bằng quyền tài sản tại văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng mượn tài sản là gì?
Theo Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng không phải trả tiền và phải hoàn trả tài sản sau khi sử dụng xong hoặc hết thời hạn mượn.
Tài sản mượn có thể là động sản như xe máy, điện thoại, hoặc là bất động sản như nhà ở, đất đai.
Ví dụ: Ông A cho bạn mượn chiếc xe máy để sử dụng trong 3 ngày. Nếu hai bên có thỏa thuận bằng văn bản thì đó là một hợp đồng mượn tài sản.
2. Có nên ký hợp đồng mượn tài sản bằng giấy viết tay không?
Giấy viết tay có được pháp luật công nhận không?
Theo quy định tại Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng dân sự có thể được xác lập bằng lời nói, hành vi cụ thể hoặc bằng văn bản. Trừ trường hợp pháp luật quy định hợp đồng bắt buộc phải công chứng, chứng thực, đăng ký hoặc xin phép, thì hợp đồng bằng giấy viết tay vẫn có giá trị pháp lý nếu nội dung, hình thức và chủ thể phù hợp với quy định của pháp luật.
Vì vậy, hợp đồng mượn tài sản bằng giấy viết tay là hoàn toàn hợp pháp, được pháp luật thừa nhận và có thể làm căn cứ giải quyết tranh chấp nếu có đủ chữ ký của các bên liên quan.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng có vai trò gì trong việc ngăn ngừa tranh chấp dân sự và thương mại?
Trường hợp nào nên ký giấy viết tay?
Việc ký giấy viết tay là cần thiết trong các trường hợp sau:
Tài sản có giá trị lớn: như xe ô tô, xe máy, điện thoại, máy tính…
Tài sản có thể phát sinh rủi ro hư hỏng, mất mát: để làm căn cứ xác định trách nhiệm khi xảy ra sự cố.
Quan hệ giữa các bên không đủ tin tưởng hoặc chưa thân thiết.
Mượn tài sản trong thời gian dài hoặc có điều kiện rõ ràng về thời gian, mục đích sử dụng.
Ví dụ minh họa: Bà B cho bạn hàng xóm mượn căn nhà cấp 4 để ở tạm trong vòng 6 tháng. Hai bên lập giấy viết tay ghi rõ thời hạn mượn, cam kết không sửa chữa, không thay đổi hiện trạng. Sau đó, khi phát sinh tranh chấp về thời gian trả nhà, giấy viết tay trở thành căn cứ pháp lý để bảo vệ quyền lợi của bà B.
Hạn chế khi chỉ ký hợp đồng mượn tài sản bằng lời nói
Nếu không có văn bản xác nhận (dù là giấy viết tay), các tranh chấp có thể khó chứng minh trong quá trình giải quyết tại tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền. Đặc biệt là khi bên mượn phủ nhận việc mượn hoặc không thừa nhận giá trị tài sản.
Do đó, hợp đồng mượn tài sản nên được lập bằng văn bản, tối thiểu là giấy viết tay có chữ ký, ghi rõ thông tin các bên và mô tả tài sản.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ có những lợi ích gì trong việc hỗ trợ người dân hoàn thiện hồ sơ đúng luật?
3. Các nội dung cần có trong hợp đồng mượn tài sản bằng giấy viết tay
Để hợp đồng mượn tài sản bằng giấy viết tay có hiệu lực và dễ sử dụng trong trường hợp xảy ra tranh chấp, cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau:
Thông tin cá nhân của bên cho mượn và bên mượn (họ tên, số CMND/CCCD, địa chỉ)
Thông tin chi tiết về tài sản mượn (loại tài sản, số lượng, tình trạng hiện tại, giá trị ước tính)
Mục đích sử dụng tài sản (nếu có)
Thời hạn mượn tài sản và thời điểm hoàn trả
Trách nhiệm bảo quản tài sản, trách nhiệm bồi thường nếu làm hư hỏng hoặc mất mát
Chữ ký của cả hai bên (có thể kèm theo chữ ký người làm chứng để tăng tính pháp lý)
4. Có cần công chứng hợp đồng mượn tài sản không?
Trong đa số trường hợp, hợp đồng mượn tài sản không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực. Tuy nhiên, nếu tài sản có giá trị lớn, hoặc là bất động sản, hoặc thời hạn mượn kéo dài, thì nên cân nhắc công chứng để tăng tính ràng buộc và làm cơ sở pháp lý chắc chắn hơn.
Ví dụ: Ông C mượn căn nhà của bà D để sử dụng làm văn phòng trong 2 năm. Để tránh rủi ro phát sinh sau này, hai bên ra văn phòng công chứng để xác nhận hợp đồng. Khi có tranh chấp, hợp đồng công chứng sẽ có giá trị cao trong việc bảo vệ quyền lợi trước pháp luật.
5. Tranh chấp hợp đồng mượn tài sản và cách xử lý
Nếu bên mượn không trả tài sản đúng hạn, trả sai hiện trạng, cố tình chiếm đoạt tài sản… thì bên cho mượn có quyền yêu cầu trả lại và khởi kiện ra tòa án.
Tòa án sẽ xem xét các chứng cứ như hợp đồng mượn tài sản, lời khai, nhân chứng, hoặc các chứng cứ gián tiếp như tin nhắn, email, hình ảnh tài sản…
Nếu hợp đồng được lập bằng văn bản, có đủ chữ ký của các bên thì sẽ là căn cứ quan trọng giúp quá trình giải quyết nhanh chóng và thuận lợi.
>>> Xem thêm: Nghĩa vụ thuế khi ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần.
>>> Xem thêm: Hợp đồng vay tài sản có lãi suất: Cách ghi và quy định cụ thể.
Kết luận
Việc lập hợp đồng mượn tài sản bằng giấy viết tay là hoàn toàn hợp pháp và rất nên thực hiện, đặc biệt trong các trường hợp tài sản có giá trị cao, thời hạn mượn dài hoặc quan hệ giữa các bên chưa đủ tin cậy. Tuy không bắt buộc công chứng, nhưng văn bản thể hiện sự thỏa thuận rõ ràng sẽ là cơ sở pháp lý vững chắc nếu xảy ra tranh chấp. Để đảm bảo quyền lợi tốt nhất, các bên nên thỏa thuận kỹ lưỡng và lập hợp đồng chặt chẽ ngay từ đầu.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com