Lấn chiếm đất nông nghiệp: Cách bảo vệ thửa đất của bạn

Đất nông nghiệp là tư liệu sản xuất quan trọng của nông dân và nguồn lực phát triển kinh tế nông thôn. Tuy nhiên, tình trạng lấn chiếm đất nông nghiệp diễn ra khá phổ biến, gây ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất hợp pháp của người dân. Để hạn chế thiệt hại và giữ vững quyền lợi, người sử dụng đất cần hiểu rõ quy định pháp luật và biết cách bảo vệ đất nông nghiệp đúng luật.

>>> Xem thêm: Hãy khám phá dịch vụ toàn diện tại văn phòng công chứng.

1. Căn cứ pháp lý về bảo vệ đất nông nghiệp

Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ 01/01/2025):
- Điều 11: Quy định về các hành vi bị nghiêm cấm, trong đó có hành vi lấn chiếm, hủy hoại đất nông nghiệp.
- Điều 191: Người sử dụng đất có nghĩa vụ bảo vệ ranh giới, mốc giới đất được giao, được công nhận.
Nghị định 91/2019/NĐ-CP (về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai):
- Điều 14: Xử phạt hành vi lấn chiếm đất nông nghiệp với mức phạt từ 3.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng tùy mức độ vi phạm.
Bộ luật Dân sự 2015:
- Điều 166: Chủ sở hữu, người có quyền sử dụng đất có quyền yêu cầu trả lại tài sản khi bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật.

2. Khi nào cần bảo vệ đất nông nghiệp?

Khi có dấu hiệu bị hàng xóm hoặc cá nhân khác lấn chiếm đất.
Khi đất bị sử dụng trái phép để xây dựng công trình, nhà xưởng.
Khi đất nông nghiệp bị hủy hoại do khai thác sai mục đích.
Khi xảy ra tranh chấp quyền sử dụng đất với cá nhân, tổ chức khác.

>>> Xem thêm: Chọn đúng Dịch vụ sổ đỏ, tránh mất thời gian.

3. Các biện pháp bảo vệ đất nông nghiệp theo pháp luật

3.1 Giữ gìn giấy tờ pháp lý đầy đủ

Người sử dụng đất cần lưu giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ đo đạc, bản đồ địa chính để làm căn cứ bảo vệ quyền lợi khi xảy ra tranh chấp.

3.2 Lập biên bản khi có hành vi lấn chiếm

Khi phát hiện người khác xây dựng, canh tác hoặc lấn chiếm đất nông nghiệp, cần lập biên bản, ghi hình hoặc mời chính quyền địa phương chứng kiến.

Xem thêm: Du lịch là gì theo Luật Du lịch? Chính sách phát triển du lịch hiện hành

3.3 Yêu cầu UBND xã hòa giải

Theo Luật Đất đai 2024, hòa giải tại UBND xã là thủ tục bắt buộc trước khi đưa vụ việc ra Tòa án. Đây là bước quan trọng để giải quyết tranh chấp trong hòa bình.

3.4 Khởi kiện ra Tòa án nhân dân

Nếu hòa giải không thành, người dân có thể nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân nơi có đất để yêu cầu:

Trả lại diện tích đất bị lấn chiếm.
Buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép.
Yêu cầu bồi thường thiệt hại do việc chiếm dụng gây ra.

4. Ví dụ minh họa thực tế

Gia đình ông E có 2.000m² đất trồng lúa. Hàng xóm là ông F tự ý lấn sang 200m² để làm ao nuôi cá. UBND xã tổ chức hòa giải nhưng ông F không đồng ý trả đất. Ông E khởi kiện ra Tòa án nhân dân huyện. Tòa án xác định phần đất tranh chấp thuộc quyền sử dụng của ông E, buộc ông F phải hoàn trả đất và khôi phục hiện trạng ban đầu.

>>> Xem thêm: Khi bị hàng xóm lấn chiếm đất đai, bạn nên làm gì để lấy lại công bằng?

5. Lưu ý quan trọng để bảo vệ đất nông nghiệp hiệu quả

Thường xuyên kiểm tra ranh giới thửa đất để phát hiện sớm hành vi lấn chiếm.
Không nên tự ý tháo dỡ công trình trên đất tranh chấp để tránh phát sinh trách nhiệm pháp lý.
Nên tham khảo ý kiến luật sư để có hướng xử lý đúng quy định.
Khi phát hiện hành vi lấn chiếm, cần hành động ngay, không để kéo dài gây khó khăn trong chứng minh.

>>> Xem thêm: Mọi người thường nhầm lẫn gì về Công chứng?

Kết luận

Bảo vệ đất nông nghiệp là trách nhiệm và quyền lợi chính đáng của người sử dụng đất. Việc am hiểu pháp luật, giữ gìn giấy tờ đầy đủ và áp dụng đúng thủ tục sẽ giúp người dân tránh rủi ro, bảo đảm quyền lợi hợp pháp khi xảy ra tranh chấp hoặc bị lấn chiếm.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Xem thêm: Công chứng hợp đồng vay tiền bao nhiêu tiền?

Các bài viết liên quan:

>>> Vai trò của công chứng viên khi công chứng đất quy hoạch

>>> Mức bồi thường khi tường hàng xóm bị nứt do xây dựng

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.