Trong hoạt động công chứng, không phải mọi hợp đồng đáp ứng đủ hình thức đều được công chứng. Trên thực tế, nhiều giao dịch tiềm ẩn rủi ro pháp lý nghiêm trọng, có khả năng dẫn đến tranh chấp, vô hiệu hoặc xâm phạm lợi ích hợp pháp của các bên và xã hội. Khi đó, từ chối công chứng là biện pháp cần thiết nhằm bảo đảm an toàn pháp lý và phòng ngừa tranh chấp.

Bài viết phân tích vấn đề từ chối công chứng khi hợp đồng có nội dung làm phát sinh rủi ro pháp lý nghiêm trọng, trên cơ sở quy định pháp luật hiện hành và ví dụ thực tiễn.

>>> Xem thêm: Tìm hiểu ngay dịch vụ công chứng chuyên nghiệp tại Văn phòng công chứng Hà Nội – nơi được hàng nghìn khách hàng tin tưởng.

1. Rủi ro pháp lý nghiêm trọng trong hợp đồng công chứng là gì?

rủi ro

1.1. Khái niệm rủi ro pháp lý nghiêm trọng

Rủi ro pháp lý nghiêm trọng trong hợp đồng công chứng được hiểu là khả năng cao:

  • Hợp đồng bị tuyên vô hiệu toàn bộ hoặc một phần;

  • Phát sinh tranh chấp phức tạp, kéo dài;

  • Xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên hoặc bên thứ ba;

  • Gây bất ổn cho trật tự quản lý nhà nước.

Những rủi ro này vượt quá mức độ thông thường và không thể khắc phục chỉ bằng việc chỉnh sửa hình thức hợp đồng.

1.2. Các dạng hợp đồng tiềm ẩn rủi ro pháp lý nghiêm trọng

Một số trường hợp phổ biến:

  • Hợp đồng có điều khoản mâu thuẫn, không rõ ràng về quyền và nghĩa vụ;

  • Giao dịch có dấu hiệu giả tạo, che giấu giao dịch khác;

  • Nội dung hợp đồng không phù hợp với tình trạng pháp lý của tài sản;

  • Điều khoản gây bất lợi nghiêm trọng cho một bên nhưng không được giải thích đầy đủ.

2. Căn cứ pháp lý để từ chối công chứng hợp đồng rủi ro

2.1. Nghĩa vụ từ chối công chứng theo Luật Công chứng

Theo Điều 44 Luật Công chứng 2014, công chứng viên:

Phải từ chối công chứng nếu hợp đồng, giao dịch có nội dung vi phạm pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội.

Rủi ro pháp lý nghiêm trọng thường gắn liền với khả năng vi phạm pháp luật hoặc xâm phạm lợi ích hợp pháp, do đó thuộc trường hợp bắt buộc phải từ chối.

2.2. Bảo đảm nguyên tắc tự nguyện, minh bạch của giao dịch

Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự có hiệu lực khi:

  • Chủ thể có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự;

  • Nội dung, mục đích không vi phạm điều cấm, không trái đạo đức xã hội;

  • Các bên tự nguyện.

Khi hợp đồng tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng do thiếu minh bạch, công chứng viên không thể bảo đảm các điều kiện này.

>>> Xem thêm: Đừng để sai sót nhỏ khiến hồ sơ bị trả lại – hãy chọn dịch vụ sổ đỏ có kinh nghiệm xử lý hàng ngàn hồ sơ.

Xem thêm:  Công chứng ngoài trụ sở trong trường hợp người ký không biết chữ

3. Từ chối công chứng hợp đồng rủi ro để phòng ngừa giao dịch vô hiệu

rủi ro

3.1. Nguy cơ giao dịch vô hiệu do nội dung không rõ ràng

Theo Điều 123 và Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch:

  • Vi phạm điều cấm;

  • Giả tạo;

đều vô hiệu.

Hợp đồng chứa nội dung dễ gây hiểu nhầm hoặc che giấu bản chất thật của giao dịch có nguy cơ cao bị tuyên vô hiệu, là căn cứ để từ chối công chứng.

3.2. Trách nhiệm phòng ngừa tranh chấp của công chứng viên

Theo Điều 7 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có trách nhiệm:

  • Bảo đảm an toàn pháp lý cho hợp đồng, giao dịch;

  • Phòng ngừa tranh chấp phát sinh trong tương lai.

Nếu vẫn công chứng hợp đồng có rủi ro pháp lý nghiêm trọng, công chứng viên có thể bị xem xét trách nhiệm nghề nghiệp.

4. Rủi ro nếu không từ chối công chứng kịp thời

4.1. Văn bản công chứng có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu

Theo Điều 51 Luật Công chứng 2014, văn bản công chứng có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu nếu:

  • Việc công chứng vi phạm pháp luật;

  • Nội dung hợp đồng trái pháp luật.

Khi đó, văn bản công chứng không còn giá trị chứng cứ và giá trị thi hành.

4.2. Phát sinh trách nhiệm liên quan của công chứng viên

Công chứng viên có thể:

  • Bị xử lý kỷ luật;

  • Phải bồi thường thiệt hại;

  • Bị ảnh hưởng uy tín nghề nghiệp.

Đây là hệ quả trực tiếp nếu công chứng viên không kịp thời từ chối công chứng giao dịch rủi ro.

>>> Xem thêm: Các bước cần làm ngay khi nghi ngờ sổ đỏ và muốn Kiểm tra sổ đỏ giả

5. Ví dụ minh họa thực tế

Ví dụ thực tế:

Ông A và bà B yêu cầu công chứng hợp đồng mua bán nhà ở. Trong hợp đồng:

  • Không xác định rõ quyền sở hữu chung hay riêng;

  • Có điều khoản mâu thuẫn về thời điểm bàn giao và thanh toán.

Công chứng viên nhận thấy:

  • Nội dung hợp đồng có khả năng gây tranh chấp nghiêm trọng;

  • Không thể xác định chính xác quyền và nghĩa vụ của các bên.

Do đó, công chứng viên từ chối công chứng, yêu cầu các bên làm rõ tình trạng pháp lý và chỉnh sửa hợp đồng trước khi tiếp tục.

6. Kết luận

Từ chối công chứng khi hợp đồng có nội dung làm phát sinh rủi ro pháp lý nghiêm trọng không phải là sự cản trở giao dịch mà là:

  • Biện pháp bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bên;

  • Cách thức phòng ngừa tranh chấp và giao dịch vô hiệu;

  • Trách nhiệm pháp lý và đạo đức nghề nghiệp của công chứng viên.

Xem thêm:  Hộ gia đình và cá nhân không đăng ký kinh doanh có phải nộp thuế?

Việc đánh giá rủi ro pháp lý một cách thận trọng là yếu tố then chốt để bảo đảm giá trị bền vững của văn bản công chứng và sự an toàn cho các giao dịch dân sự.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Khai nhận di sản khi tài sản đang là tài sản chung nhiều hộ gia đình.

>>> Khi nào nên sử dụng dịch vụ công chứng để đảm bảo an toàn pháp lý cho giao dịch?

>>> Thủ tục công chứng ủy quyền: Quy trình chuẩn theo Luật Công chứng.

>>> Thủ tục chứng thực chữ ký: Trình tự thực hiện tại UBND.

>>> Dịch thuật lấy ngay: Giải pháp cho hồ sơ cần xử lý gấp.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Hotline: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Đánh giá