⚖️ Căn cứ pháp lý liên quan đến mất di chúc bản chính
Bộ luật Dân sự 2015:
Điều 643: Thời điểm có hiệu lực của di chúc
Điều 647: Bảo quản di chúc
Điều 658: Thứ tự phân chia di sản
Luật Công chứng 2014 – Điều 61: Cấp bản sao văn bản công chứng
Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 – Quy định về chứng cứ trong vụ án dân sự
Thông tư số 02/2022/TT-BTP – Quản lý và lưu trữ hồ sơ công chứng
📂 Di chúc bản chính là gì? Tại sao lại quan trọng?
📝 Bản chính di chúc – Căn cứ chính để chia di sản
Di chúc hợp pháp thường được lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực, bản chính là căn cứ pháp lý gốc để xác định ý chí của người để lại tài sản.
💡 Khi nào mất di chúc bản chính gây khó khăn?
Di chúc không có công chứng hoặc chỉ viết tay → rất khó chứng minh
Người giữ bản chính không hợp tác hoặc cố ý tiêu hủy
Không có bản sao lưu trữ tại phòng công chứng hoặc UBND xã/phường
>>> Xem thêm: Mức phí công chứng hợp đồng chuyển nhượng đất mới nhất tại văn phòng công chứng
❓ Mất di chúc bản chính – Có chia được di sản không?
✅ Trường hợp có thể chia theo di chúc khi mất bản chính
Nếu di chúc được công chứng hoặc chứng thực, người thừa kế có thể xin:
📌 Trích lục bản sao di chúc tại:
Phòng công chứng (nơi lưu trữ hồ sơ)
UBND xã/phường (nếu chứng thực)
📖 Theo Điều 61 Luật Công chứng 2014: “Cá nhân có quyền yêu cầu cấp bản sao văn bản công chứng…”
👉 Khi đó, bản sao có giá trị pháp lý như bản chính, hoàn toàn có thể dùng để làm thủ tục khai nhận, phân chia di sản.
❌ Trường hợp không thể chia theo di chúc khi mất bản chính
Nếu:
Di chúc lập không công chứng, không có người làm chứng
Không còn bản sao nào hợp lệ
Không có căn cứ chứng minh nội dung và người lập di chúc
📍 → Tòa án có thể tuyên di chúc vô hiệu và xử lý theo pháp luật về thừa kế theo pháp luật (Điều 649 BLDS 2015).
>>> Xem thêm: “Cần công chứng ngoài giờ hành chính?” Đâu là dịch vụ công chứng giấy tờ mà dân văn phòng đang truyền tai nhau?
⚠️ Ví dụ minh họa: Mất di chúc bản chính, tranh chấp xảy ra
👤 Ông A lập di chúc công chứng tại Phòng Công chứng số 3 TP.HCM, chia toàn bộ nhà đất cho cháu trai. Tuy nhiên, sau khi ông mất, bản chính di chúc không tìm thấy. Con trai ông A phản đối việc chia nhà theo di chúc và yêu cầu chia theo pháp luật. 👉 Người cháu làm đơn xin trích lục bản sao tại phòng công chứng, được cấp bản sao hợp lệ. Tòa án xác nhận bản sao có giá trị pháp lý, công nhận di chúc có hiệu lực, di sản được chia theo di chúc.
🛠️ Cách xử lý khi bị mất di chúc bản chính
🔎 Bước 1 – Tìm lại bản chính hoặc bản sao
📂 Kiểm tra các nơi sau:
Phòng công chứng nơi lập di chúc
UBND xã/phường (nếu di chúc chứng thực)
Tài liệu lưu trữ của gia đình, thư ký cá nhân, luật sư riêng
💡 Gợi ý:
Liên hệ Sở Tư pháp nếu không biết phòng công chứng cụ thể
Có thể ủy quyền cho luật sư thực hiện thủ tục tìm bản sao
🧾 Bước 2 – Chuẩn bị hồ sơ chứng minh di chúc
Nếu bản sao được tìm thấy:
📌 Chuẩn bị các tài liệu:
Giấy chứng tử người lập di chúc
Trích lục bản sao di chúc
Tài liệu chứng minh tài sản thuộc sở hữu người để lại di sản
Giấy tờ của người thừa kế theo di chúc
⚖️ Bước 3 – Nộp hồ sơ khai nhận di sản tại Văn phòng công chứng
📍 Nếu có đầy đủ căn cứ từ bản sao hợp pháp → tiến hành thủ tục khai nhận, không cần bản chính.
⚔️ Bước 4 – Giải quyết tranh chấp tại tòa (nếu có)
📌 Trong trường hợp người khác phản đối, không công nhận bản sao → nộp đơn khởi kiện yêu cầu công nhận di chúc hợp pháp tại TAND cấp huyện nơi có tài sản.
🔍 Tòa án sẽ xem xét các yếu tố: công chứng, lưu trữ, tính toàn vẹn bản sao, bằng chứng khách quan, nhân chứng…
Kết luận: Mất di chúc bản chính không đồng nghĩa mất quyền thừa kế
🛡️ Khi mất di chúc bản chính, người thừa kế vẫn có thể chia di sản theo di chúc nếu có căn cứ chứng minh nội dung di chúc là hợp pháp, đặc biệt là với di chúc đã được công chứng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
