Công chứng văn bản phân chia di sản giữa anh chị em ruột
Trong các gia đình Việt Nam, việc thừa kế tài sản từ cha mẹ cho anh chị em ruột là trường hợp phổ biến. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi hợp pháp và tránh tranh chấp, việc công chứng văn bản phân chia di sản là thủ tục bắt buộc. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định pháp luật, trình tự thủ tục, và ví dụ thực tế khi công chứng di sản anh em theo quy định hiện hành.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng Hà Nội công chứng bằng tốt nghiệp nhanh chóng, lấy ngay
⚖️ 1. Căn cứ pháp lý về công chứng di sản anh em
Việc công chứng di sản anh em được quy định và điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
Bộ luật Dân sự 2015:
Điều 651: Quy định về người thừa kế theo pháp luật, trong đó anh, chị, em ruột của người chết thuộc hàng thừa kế thứ hai.
Điều 659: Khi những người thừa kế có yêu cầu phân chia di sản, phải lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
Luật Công chứng 2014:
Điều 57: Công chứng viên được phép công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi tất cả người thừa kế có mặt và đồng thuận.
Nghị định 29/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Công chứng:
Quy định rõ hồ sơ, trình tự công chứng văn bản phân chia di sản.
👉 Tóm lại: Trường hợp anh, chị, em ruột nhận di sản (ví dụ: nhà, đất, tiền gửi, tài sản khác) từ người thân đã mất, họ phải công chứng văn bản phân chia di sản để có giá trị pháp lý trước khi đăng ký quyền sở hữu hoặc sử dụng tài sản.
🧾 2. Hồ sơ cần chuẩn bị khi công chứng di sản anh em
Khi thực hiện thủ tục công chứng di sản anh em, người yêu cầu công chứng cần chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ sau:
📂 Hồ sơ bắt buộc gồm:
Giấy chứng tử của người để lại di sản;
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ tiết kiệm…);
Giấy khai sinh, hộ khẩu hoặc giấy tờ chứng minh mối quan hệ anh, chị, em ruột;
CMND/CCCD của những người thừa kế;
Di chúc (nếu có);
Giấy ủy quyền (nếu có người thừa kế ủy quyền cho người khác ký thay).
📎 Lưu ý: Nếu một trong các anh/chị/em đang sinh sống ở nước ngoài, cần có văn bản ủy quyền được hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định tại Điều 78 Luật Công chứng 2014.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng hợp đồng thuê nhà trọn gói, giúp bạn tiết kiệm thời gian
🏢 3. Trình tự thực hiện công chứng di sản anh em
Quy trình công chứng văn bản phân chia di sản giữa anh chị em ruột được thực hiện theo các bước sau:
🔹 Bước 1: Nộp hồ sơ công chứng
Người yêu cầu công chứng nộp hồ sơ tại Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng nơi có tài sản (ví dụ: nơi có thửa đất, nhà ở).
Công chứng viên kiểm tra giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, mối quan hệ anh chị em ruột và tình trạng pháp lý của di sản (đất không bị tranh chấp, kê biên, thế chấp…).
🔹 Bước 3: Niêm yết công khai (nếu cần)
Theo Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP, một số trường hợp công chứng viên có thể yêu cầu niêm yết công khai thông tin thừa kế tại UBND cấp xã để tránh tranh chấp.
🔹 Bước 4: Lập và ký văn bản phân chia di sản
Công chứng viên soạn văn bản thỏa thuận phân chia di sản, đọc lại nội dung cho các bên nghe và ký xác nhận trước mặt công chứng viên.
🔹 Bước 5: Nhận văn bản công chứng
Sau khi hoàn tất, người thừa kế nhận bản chính văn bản công chứng – đây là căn cứ để thực hiện thủ tục đăng ký sang tên tài sản.
💰 4. Phí công chứng di sản anh em
Mức phí công chứng di sản anh em được tính theo giá trị di sản theo Thông tư 257/2016/TT-BTC, cụ thể:
Giá trị tài sản
Mức thu phí công chứng
Dưới 100 triệu đồng
50.000 đồng
Từ 100 triệu – 1 tỷ đồng
0,1% giá trị tài sản
Từ 1 – 3 tỷ đồng
1 triệu đồng + 0,06% phần vượt 1 tỷ
Trên 3 tỷ đồng
Thỏa thuận nhưng tối đa 10 triệu đồng
Ngoài ra, còn có các khoản phí nhỏ như: 📑 Phí lưu trữ hồ sơ: 20.000 – 50.000 đồng/bộ. 📃 Phí cấp bản sao công chứng: 5.000 – 10.000 đồng/trang.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ nhà đất rẻ, nhanh, uy tín tại Hà Nội
🧠 5. Ví dụ thực tế về công chứng di sản anh em
Ví dụ: Ông T mất để lại mảnh đất 200 m² tại Quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh. Ông T không có di chúc, người thân gồm 3 người con và 1 người em ruột.
Theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, do cha mẹ ông T đã mất, người em ruột thuộc hàng thừa kế thứ hai, sẽ chỉ được hưởng di sản nếu không còn ai ở hàng thừa kế thứ nhất.
Trong trường hợp này, chỉ 3 người con được hưởng di sản. Họ đến Văn phòng công chứng để lập văn bản phân chia di sản anh em, thống nhất chia đều phần đất.
Sau khi công chứng, họ tiến hành thủ tục đăng ký sang tên quyền sử dụng đất tại Văn phòng đăng ký đất đai.
⚠️ 6. Lưu ý quan trọng khi công chứng di sản anh em
✅ Tất cả anh, chị, em ruột phải có mặt khi ký văn bản công chứng (hoặc có ủy quyền hợp pháp). ✅ Đảm bảo đất, tài sản không bị tranh chấp hoặc kê biên trước khi công chứng. ✅ Trường hợp có người chưa thành niên, phải có người đại diện hợp pháp ký thay theo Điều 136 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. ✅ Không được ép buộc hoặc giả mạo chữ ký – nếu phát hiện, văn bản công chứng có thể bị tuyên vô hiệu.
Việc công chứng di sản anh em không chỉ giúp hợp pháp hóa quyền sở hữu tài sản mà còn đảm bảo tình cảm, sự minh bạch trong gia đình. Thực hiện đúng trình tự và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sẽ giúp thủ tục diễn ra nhanh chóng, tránh mâu thuẫn phát sinh sau này.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
