Có nên sử dụng hợp đồng mua bán viết tay khi giao dịch tài sản?
Hợp đồng mua bán viết tay là hình thức các bên tự lập và ký kết bằng chữ viết tay hoặc đánh máy mà không thông qua công chứng, chứng thực. Hình thức này thường được sử dụng để tiết kiệm thời gian, chi phí. Tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp hợp đồng đều có giá trị pháp lý. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết quy định pháp luật, ưu nhược điểm và những rủi ro khi sử dụng hợp đồng trên.
>>> Xem thêm: Có bắt buộc phải mang bản gốc giấy tờ khi đến văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng mua bán viết tay là gì?
Theo Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Hợp đồng mua bán viết tay là dạng hợp đồng được các bên lập dưới dạng văn bản viết tay, không có xác nhận công chứng, chứng thực của cơ quan có thẩm quyền.
Ví dụ minh họa: Anh A bán chiếc xe máy cho anh B với giá 25 triệu đồng. Hai bên tự viết giấy mua bán, ghi rõ thông tin tài sản, giá bán, chữ ký hai bên, nhưng không công chứng. Đây là một hợp đồng mua bán viết tay.
2. Hợp đồng mua bán viết tay có hợp pháp không?
Giá trị pháp lý của hợp đồng mua bán viết tay phụ thuộc vào loại tài sản giao dịch và hình thức bắt buộc theo luật.
Trường hợp được pháp luật công nhận
Theo Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng dân sự có thể được giao kết bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể. Đối với tài sản không bắt buộc đăng ký quyền sở hữu (ví dụ: đồ điện tử, xe máy đã sang tên, hàng hóa tiêu dùng…), hợp đồng mua bán viết tay có thể được coi là hợp pháp nếu đáp ứng các điều kiện tại Điều 117 Bộ luật Dân sự (các bên có năng lực, tự nguyện, nội dung không trái pháp luật).
Ví dụ: Bán điện thoại, máy tính, xe đạp… giữa các cá nhân, hợp đồng mua bán viết tay vẫn có hiệu lực nếu đủ thông tin và chữ ký.
Trường hợp bắt buộc phải công chứng, chứng thực
Một số loại tài sản theo quy định bắt buộc hợp đồng phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực, đăng ký quyền sở hữu. Ví dụ:
Mua bán nhà đất (Điều 167 Luật Đất đai 2013)
Mua bán ô tô (theo quy định về đăng ký xe tại Thông tư 58/2020/TT-BCA)
Trong các trường hợp này, hợp đồng mua bán viết tay sẽ không được công nhận, dẫn đến rủi ro mất quyền lợi.
Ví dụ minh họa: Ông C mua một mảnh đất chỉ bằng giấy viết tay. Sau đó, người bán lại bán mảnh đất này cho người khác và sang tên hợp pháp. Ông C sẽ gặp khó khăn lớn trong việc đòi quyền sở hữu do hợp đồng viết tay không được công nhận.
3. Ưu điểm và nhược điểm
Ưu điểm
Tiết kiệm chi phí công chứng, chứng thực
Nhanh chóng, thuận tiện
Phù hợp với giao dịch tài sản giá trị nhỏ hoặc không bắt buộc đăng ký
Nhược điểm
Không đảm bảo an toàn pháp lý với tài sản bắt buộc công chứng
Dễ xảy ra tranh chấp, khó chứng minh khi ra tòa
Có nguy cơ bị vô hiệu nếu vi phạm quy định về hình thức
Việc sử dụng hợp đồng mua bán viết tay có thể hợp pháp trong một số giao dịch tài sản không bắt buộc công chứng. Tuy nhiên, đối với tài sản có giá trị lớn hoặc bắt buộc đăng ký quyền sở hữu, hình thức này tiềm ẩn nhiều rủi ro và có thể bị tuyên vô hiệu. Để đảm bảo an toàn pháp lý, bạn nên tuân thủ đúng quy định về hình thức hợp đồng và thực hiện công chứng, chứng thực khi cần thiết.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
