Hợp đồng vay tiền giữa công ty và cá nhân – Quy định mới
Trong bối cảnh hoạt động tài chính ngày càng linh hoạt, việc cá nhân vay tiền từ công ty hoặc ngược lại không còn là điều hiếm gặp. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về căn cứ pháp lý, điều kiện thực hiện hợp đồng vay tiền công ty, và những rủi ro tiềm ẩn nếu thỏa thuận không rõ ràng. Đặc biệt, theo các quy định mới về quản lý thuế, kế toán và doanh nghiệp, việc vay tiền giữa cá nhân và công ty có thể ảnh hưởng đến thuế, kiểm toán và trách nhiệm pháp lý.
“Thông tư 96/2015/TT-BTC” hướng dẫn thuế TNDN (vẫn đang còn hiệu lực)
“Luật Kế toán 2015”: Điều 4, Điều 13
“Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017)”: Điều 219 (tội trốn thuế)
Công ty có được phép cho cá nhân vay tiền không?
Câu trả lời là có, nhưng cần đáp ứng điều kiện pháp lý nhất định. Theo “Điều 74 Luật Doanh nghiệp 2020”:
“Công ty có tư cách pháp nhân, được quyền sở hữu tài sản, thực hiện các giao dịch dân sự, thương mại, bao gồm cả việc cho vay, nếu không bị pháp luật cấm.”
→ Như vậy, công ty có thể ký hợp đồng vay tiền với cá nhân, nhưng phải đảm bảo:
Không vi phạm điều lệ công ty
Không mâu thuẫn với chức năng, ngành nghề đăng ký
Được ghi nhận, hạch toán rõ ràng
Vay tiền công ty có cần công chứng không?
Theo “Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015”:
“Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện: chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, nội dung không trái pháp luật, và được thể hiện dưới hình thức phù hợp.”
→ Hợp đồng vay giữa công ty và cá nhân không bắt buộc công chứng, trừ khi các bên có thỏa thuận hoặc tài sản vay liên quan đến bất động sản.
Lưu ý về thuế khi thực hiện vay tiền công ty
Nếu cá nhân vay tiền từ công ty không lãi hoặc lãi suất thấp hơn mức quy định, thì phần chênh lệch có thể bị tính là thu nhập chịu thuế. Theo “Thông tư 96/2015/TT-BTC”:
“Khoản thu nhập phát sinh từ phần lãi vay thấp hơn mức lãi suất cơ bản được coi là thu nhập chịu thuế TNCN.”
Ngoài ra, công ty phải hạch toán khoản vay, có hồ sơ vay rõ ràng, ghi nhận trên sổ sách kế toán theo “Điều 13 Luật Kế toán 2015”.
Vay tiền công ty – cần lưu ý điều gì?
1. Phải lập hợp đồng bằng văn bản
Hợp đồng cần ghi rõ:
Số tiền vay
Thời hạn vay
Lãi suất (nếu có)
Phương thức thanh toán
Mục đích sử dụng (nếu yêu cầu)
>>> Xem thêm: Tìm hiểu về phí công chứng sổ đỏ từ chồng tặng cho vợ?
2. Không được dùng để trốn thuế, chuyển lợi nhuận
Theo “Điều 16 Luật Quản lý thuế 2019”:
“Cấm lợi dụng quan hệ giao dịch liên kết để chuyển lợi nhuận, trốn thuế.”
→ Việc vay tiền giữa công ty – cá nhân không minh bạch, không lãi suất hoặc không hoàn trả có thể bị cơ quan thuế truy thu, ấn định thuế hoặc xử lý hình sự.
Ví dụ thực tế
Anh H là giám đốc Công ty TNHH A. Tháng 6/2024, anh ký hợp đồng vay cá nhân với chính công ty, số tiền 1 tỷ đồng, không tính lãi. Sau 8 tháng, công ty bị thanh tra thuế, khoản vay bị xem là chuyển lợi nhuận không hợp lý do:
Không có thời hạn vay
Không có chứng từ thanh toán
Không có kế hoạch thu hồi
Cơ quan thuế ấn định thu nhập chịu thuế và truy thu hơn 200 triệu đồng tiền thuế TNCN và thuế TNDN.
Hợp đồng vay tiền giữa công ty và cá nhân là giao dịch hợp pháp, nhưng cần thực hiện đúng quy trình, có hồ sơ, chứng từ rõ ràng và phù hợp với luật thuế, luật doanh nghiệp, luật dân sự.
Trong bối cảnh cơ quan thuế ngày càng kiểm soát chặt chẽ, việc vay – cho vay trong nội bộ doanh nghiệp hoặc với cá nhân có liên quan cần được tư vấn kỹ lưỡng, tránh rủi ro pháp lý và thuế.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
