Tại sao cần công chứng hợp đồng vay vốn trước khi vay vốn?
Trong bối cảnh các giao dịch tín dụng ngày càng phổ biến, đặc biệt giữa cá nhân với ngân hàng hoặc giữa các tổ chức tài chính, việc công chứng hợp đồng vay vốn trở thành một bước không thể thiếu để đảm bảo tính pháp lý và an toàn cho các bên tham gia. Nhiều người vẫn còn chủ quan cho rằng chỉ cần có thỏa thuận bằng văn bản là đủ, mà chưa hiểu rõ ý nghĩa pháp lý của việc công chứng. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết tại sao cần công chứng hợp đồng vay vốn trước khi vay vốn, dựa trên các quy định pháp luật mới nhất năm 2025.
>>> Xem thêm: Tiết kiệm thời gian, đảm bảo hồ sơ chính xác với văn phòng công chứng.
1. Căn cứ pháp lý về công chứng hợp đồng vay vốn
Việc công chứng hợp đồng vay vốn hiện nay được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật quan trọng, bao gồm:
1. Luật Công chứng năm 2014 (được sửa đổi, bổ sung năm 2023), quy định về giá trị pháp lý của văn bản công chứng và trách nhiệm của công chứng viên. 2. Bộ luật Dân sự năm 2015, quy định tại Điều 117 và Điều 119 về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự và hình thức hợp đồng. 3. Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 (sửa đổi năm 2024), quy định về hợp đồng tín dụng và bảo đảm tiền vay. 4. Thông tư 01/2020/TT-BTP của Bộ Tư pháp hướng dẫn nghiệp vụ công chứng.
Những quy định này khẳng định việc công chứng giúp xác lập tính pháp lý vững chắc cho hợp đồng vay vốn, đặc biệt trong các giao dịch có tài sản bảo đảm hoặc giá trị lớn.
2. Lý do cần công chứng hợp đồng vay vốn trước khi vay
2.1. Đảm bảo tính pháp lý và giá trị chứng cứ
Theo Điều 5 Luật Công chứng 2014, văn bản được công chứng có giá trị chứng cứ, các tình tiết, sự kiện trong văn bản công chứng không phải chứng minh, trừ trường hợp bị Tòa án tuyên vô hiệu. Điều này có nghĩa là khi công chứng hợp đồng vay vốn, nếu xảy ra tranh chấp, tòa án sẽ công nhận hợp đồng là căn cứ pháp lý xác thực, giúp bảo vệ quyền lợi của cả bên vay và bên cho vay.
2.2. Ngăn ngừa rủi ro và tranh chấp pháp lý
Trên thực tế, nhiều trường hợp vay tiền không qua công chứng dẫn đến việc hợp đồng bị vô hiệu do vi phạm điều kiện về hình thức hoặc có dấu hiệu giả mạo chữ ký. Ví dụ, anh Minh tại Bình Dương vay 800 triệu đồng từ người quen bằng giấy viết tay, không công chứng. Sau khi bên vay không trả nợ đúng hạn, anh Minh khởi kiện nhưng tòa án bác một phần yêu cầu vì không chứng minh được chữ ký bên vay là thật. Nếu hợp đồng được công chứng, công chứng viên đã xác minh danh tính và ý chí tự nguyện của các bên, tránh được rủi ro này.
2.3. Tạo niềm tin cho ngân hàng và tổ chức tín dụng
Ngân hàng thường yêu cầu công chứng hợp đồng vay vốn trước khi giải ngân, đặc biệt với khoản vay lớn hoặc có tài sản thế chấp. Việc công chứng thể hiện tính minh bạch, hợp pháp của giao dịch, giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro pháp lý trong quá trình thu hồi nợ.
>>> Xem thêm: Những lỗi thường gặp khi tự làm sổ đỏ và giải pháp từ Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói chuyên nghiệp
3. Trường hợp bắt buộc phải công chứng hợp đồng vay vốn
Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013, các hợp đồng vay vốn có tài sản bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở hoặc tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực. Ngoài ra, theo Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015, các hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức bắt buộc có thể bị tuyên vô hiệu. Do đó, nếu hợp đồng vay vốn gắn với tài sản thế chấp thì công chứng là nghĩa vụ bắt buộc, không chỉ là lựa chọn.
4. Quy trình công chứng hợp đồng vay vốn
4.1. Chuẩn bị hồ sơ
Bên vay và bên cho vay cần chuẩn bị: Giấy tờ tùy thân hợp lệ (căn cước công dân, hộ khẩu). Giấy đăng ký kết hôn hoặc xác nhận tình trạng hôn nhân. Bản dự thảo hợp đồng vay vốn. Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản bảo đảm (nếu có).
4.2. Nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng
Hồ sơ được nộp tại văn phòng công chứng hoặc phòng công chứng nơi có bất động sản hoặc nơi cư trú của một trong hai bên. Công chứng viên sẽ kiểm tra tính hợp lệ của giấy tờ, xác định ý chí tự nguyện và năng lực hành vi của các bên.
4.3. Ký kết và hoàn tất công chứng
Sau khi các bên đọc lại nội dung hợp đồng và đồng ý, công chứng viên sẽ chứng nhận, ký tên và đóng dấu. Bản hợp đồng công chứng được lưu trữ và có giá trị pháp lý ngay lập tức.
Công ty TNHH ABC tại Hà Nội vay 10 tỷ đồng từ Ngân hàng ACB để mở rộng nhà xưởng. Tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất tại huyện Đông Anh. Trước khi giải ngân, ngân hàng yêu cầu công chứng hợp đồng vay vốn và hợp đồng thế chấp tại Văn phòng công chứng Trung Hòa. Quá trình công chứng diễn ra trong 1 ngày, phí công chứng khoảng 0,03% giá trị hợp đồng, giúp ngân hàng và doanh nghiệp yên tâm về tính hợp pháp của giao dịch.
Việc công chứng hợp đồng vay vốn không chỉ là yêu cầu pháp lý trong nhiều trường hợp, mà còn là biện pháp quan trọng giúp phòng tránh rủi ro, bảo vệ quyền lợi cho cả hai bên và tăng tính minh bạch cho giao dịch. Trong thời điểm năm 2025, khi các quy định pháp luật ngày càng chặt chẽ, các cá nhân và tổ chức nên chủ động công chứng mọi hợp đồng vay vốn để đảm bảo an toàn pháp lý và tài chính lâu dài.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ.Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy:Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
