Trong thực tế, việc lập văn bản từ chối nhận di sản là quyền của người thừa kế nhằm thể hiện ý chí không nhận phần tài sản được chia. Tuy nhiên, khi phát sinh tranh chấp hoặc nghi ngờ về tính hợp pháp của văn bản, xác minh chữ ký trong văn bản từ chối di sản trở thành yếu tố quyết định để bảo đảm tính minh bạch và hợp pháp của giao dịch. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy trình, căn cứ pháp luật và cách xác minh chữ ký hợp lệ trong loại văn bản đặc biệt này.
>>> Xem thêm: Mẹo chuẩn bị hồ sơ để không mất thời gian tại văn phòng công chứng
Khi nào cần xác minh chữ ký trong văn bản từ chối nhận di sản

Việc xác minh chữ ký được đặt ra trong các trường hợp sau:
-
Có nghi ngờ về tính xác thực của chữ ký hoặc người ký văn bản;
-
Văn bản được lập ngoài lãnh thổ Việt Nam và cần công nhận giá trị tại Việt Nam;
-
Một trong các bên cho rằng văn bản bị giả mạo, ký hộ, hoặc ép buộc ký;
-
Cơ quan tố tụng, tòa án yêu cầu xác minh để giải quyết tranh chấp thừa kế.
Trong những trường hợp này, việc xác minh chữ ký đóng vai trò như chứng cứ quan trọng giúp bảo vệ quyền lợi của người thừa kế và bảo đảm tính hợp pháp của quá trình công chứng.
Quy trình xác minh chữ ký trong văn bản từ chối di sản
🔹 Bước 1: Yêu cầu xác minh
Cá nhân, tổ chức hoặc cơ quan tố tụng có quyền gửi văn bản yêu cầu xác minh chữ ký đến tổ chức hành nghề công chứng hoặc cơ quan giám định có thẩm quyền.
Hồ sơ bao gồm:
-
Đơn yêu cầu xác minh chữ ký;
-
Bản sao văn bản từ chối nhận di sản;
-
Giấy tờ tùy thân của người bị nghi ngờ hoặc có liên quan;
-
Các tài liệu, mẫu chữ ký gốc để đối chiếu (nếu có).
🔹 Bước 2: Đối chiếu và xác nhận tại tổ chức công chứng
Tổ chức hành nghề công chứng có thể:
-
Đối chiếu chữ ký trên văn bản với chữ ký trong hồ sơ gốc đã lưu;
-
Kiểm tra biên bản công chứng, xác nhận người ký có trực tiếp ký trước mặt công chứng viên hay không;
-
Lập văn bản xác nhận chữ ký hợp lệ nếu kết quả đối chiếu trùng khớp.
Trường hợp nghi ngờ chữ ký bị giả mạo, công chứng viên sẽ tạm dừng việc xác nhận và hướng dẫn chuyển hồ sơ đến cơ quan chuyên môn để giám định.
🔹 Bước 3: Giám định chữ ký
Nếu chữ ký bị nghi ngờ giả mạo hoặc có tranh chấp, việc giám định được thực hiện tại Phòng Kỹ thuật hình sự (C09) – Bộ Công an hoặc các trung tâm giám định tư pháp được cấp phép.
Quy trình gồm:
-
Tiếp nhận mẫu chữ ký gốc và bản cần giám định;
-
So sánh nét ký, lực bút, độ nghiêng, khoảng cách ký, và các yếu tố đặc trưng cá nhân;
-
Kết luận giám định được lập thành văn bản có giá trị pháp lý, được dùng làm chứng cứ trước tòa.
🔹 Bước 4: Cơ quan có thẩm quyền ra kết luận
Sau khi có kết quả giám định, cơ quan yêu cầu (thường là tòa án hoặc tổ chức công chứng) sẽ ra kết luận cuối cùng về tính hợp pháp của chữ ký.
-
Nếu hợp lệ: văn bản từ chối nhận di sản vẫn giữ nguyên hiệu lực pháp lý;
-
Nếu giả mạo: văn bản bị vô hiệu toàn phần, người giả mạo có thể bị xử lý hình sự theo quy định tại “Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015” (tội làm giả con dấu, tài liệu).
>>> Xem thêm: Công chứng uỷ quyền cho người nước ngoài khi giao dịch tại Việt Nam
Một số lưu ý quan trọng khi xác minh chữ ký văn bản từ chối nhận di sản

✅ 1. Chữ ký phải được ký trước mặt công chứng viên
Đây là điều kiện bắt buộc để bảo đảm người ký có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và ý chí tự nguyện. Nếu ký sẵn hoặc ký hộ, văn bản có thể bị tuyên vô hiệu.
✅ 2. Không được ký thay, trừ trường hợp có ủy quyền hợp pháp
Nếu người thừa kế không thể ký do ốm đau hoặc khuyết tật, có thể ủy quyền bằng văn bản công chứng hợp lệ cho người khác. Tuy nhiên, hành vi từ chối di sản là quyền nhân thân, nên chỉ được ủy quyền khi có căn cứ pháp luật rõ ràng và được cơ quan công chứng chấp thuận.
✅ 3. Cần lưu giữ hồ sơ công chứng gốc
Theo “Điều 61 Luật Công chứng 2014”, hồ sơ công chứng phải được lưu giữ tối thiểu 20 năm. Việc bảo quản tốt hồ sơ giúp dễ dàng xác minh chữ ký khi có yêu cầu về sau.
✅ 4. Khi ký văn bản tại nước ngoài
Người Việt Nam ở nước ngoài lập văn bản từ chối di sản phải thực hiện chứng thực chữ ký tại cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam. Văn bản này sau đó phải được hợp pháp hóa lãnh sự để có giá trị tại Việt Nam.
>>> Xem thêm: Có được ủy quyền làm dịch vụ sang tên sổ đỏ không?
Rủi ro pháp lý nếu không xác minh chữ ký đúng quy trình
Nếu việc xác minh chữ ký không được thực hiện đúng thẩm quyền và quy trình, các rủi ro có thể bao gồm:
-
Văn bản bị tuyên vô hiệu do không xác định được người ký thật;
-
Người ký giả mạo có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
-
Quyền thừa kế của các bên bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong quá trình chia di sản;
-
Tòa án hoặc cơ quan công chứng từ chối công nhận giá trị pháp lý của văn bản.
Kinh nghiệm đảm bảo chữ ký hợp lệ khi lập văn bản từ chối di sản
-
Luôn ký trực tiếp tại văn phòng công chứng, không ký sẵn hoặc ký qua ảnh chụp;
-
Đọc kỹ toàn bộ nội dung văn bản trước khi ký;
-
Giữ lại biên nhận công chứng và bản sao chứng minh nhân dân hoặc CCCD để đối chiếu khi cần;
-
Tránh để người khác can thiệp, gây ảnh hưởng đến ý chí cá nhân khi ký văn bản.
Kết luận
Việc xác minh chữ ký trong văn bản từ chối di sản không chỉ là thủ tục kỹ thuật, mà còn là biện pháp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người thừa kế. Để tránh tranh chấp và đảm bảo hiệu lực pháp lý, người dân cần thực hiện công chứng đúng quy trình, tại tổ chức có thẩm quyền và dưới sự chứng kiến của công chứng viên
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Thay đổi bản án ly hôn đã tuyên: Khi nào được yêu cầu?
>>> Giải đáp câu hỏi thường gặp về công chứng vay tín chấp ngân hàng
>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết
>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín
>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com












