Hợp đồng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền đất: Những điều cần công chứng
Công chứng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản là bước quan trọng trong quá trình tách thửa đất hoặc phân chia tài sản giữa các bên. Đây là thủ tục pháp lý nhằm đảm bảo tính hợp lệ và hiệu lực của giao dịch, đặc biệt là khi có liên quan đến việc đăng ký biến động quyền sử dụng đất. Vậy những trường hợp nào cần công chứng? Hồ sơ ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau.
1. Khái quát về chia tách quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất
1.1. Chia tách quyền sử dụng đất là gì?
Chia tách quyền sử dụng đất là việc phân chia một thửa đất thành nhiều thửa nhỏ hơn. Việc chia tách có thể xuất phát từ thỏa thuận dân sự (chia tài sản giữa các đồng sở hữu), thừa kế, tặng cho, chuyển nhượng hoặc do yêu cầu của các cá nhân, tổ chức.
1.2. Tài sản gắn liền với đất là gì?
Theo khoản 1 Điều 104 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản gắn liền với đất bao gồm:
“Nhà ở, công trình xây dựng khác, cây lâu năm và các tài sản khác do pháp luật quy định.”
Do đó, khi chia tách quyền sử dụng đất, nếu trên đất có nhà ở hoặc công trình xây dựng, thì việc chia tách tài sản gắn liền với đất cũng cần thực hiện đồng thời.
2. Khi nào cần công chứng hợp đồng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản?
“Việc chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.”
Do đó, mọi hợp đồng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất giữa các bên đều bắt buộc phải công chứng, trừ một số trường hợp do Nhà nước chia tách theo quyết định hành chính.
2.2. Một số trường hợp phổ biến cần công chứng
Chia tài sản vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân
Chia di sản thừa kế có nhà đất giữa các đồng thừa kế
Chia tài sản chung của anh em ruột, người thân
Hợp đồng góp vốn bằng quyền sử dụng đất giữa các cá nhân, tổ chức
Người yêu cầu công chứng cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
Dự thảo hợp đồng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở (sổ đỏ)
Giấy tờ tùy thân của các bên (CMND/CCCD, sổ hộ khẩu)
Giấy tờ chứng minh quan hệ (nếu có): giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh, văn bản thỏa thuận phân chia di sản…
Bản vẽ sơ đồ thửa đất sau chia tách (nếu đã có)
Các giấy tờ liên quan khác theo yêu cầu của công chứng viên
3.2. Trình tự thực hiện
Nộp hồ sơ tại Văn phòng công chứng
Công chứng viên kiểm tra tính hợp pháp, tư cách chủ thể
Tiến hành soạn thảo và ký kết hợp đồng chia tách
Ký và ghi nhận công chứng trong sổ lưu trữ
Trả hồ sơ và hướng dẫn thủ tục tiếp theo (nộp tại Văn phòng Đăng ký đất đai để cấp sổ mới)
4. Ví dụ minh họa thực tế
>>>Xem thêm: Công chứng hợp đồng mua bán nhà tại văn phòng công chứng – Những điều cần biết
Trường hợp thực tế: Ông Minh và bà Hoa là vợ chồng, cùng đứng tên sở hữu một mảnh đất 300 m² tại Quận 7, TP.HCM. Năm 2024, họ thống nhất chia đôi mảnh đất và tách riêng quyền sử dụng đất để làm thủ tục cho con cái. Họ đến Văn phòng công chứng để thực hiện hợp đồng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền đất. Sau khi hoàn tất công chứng, họ nộp hồ sơ tại Văn phòng Đăng ký đất đai và được cấp 2 sổ đỏ riêng theo đúng diện tích chia.
Trường hợp này bắt buộc phải công chứng vì đây là thỏa thuận dân sự về tài sản giữa hai người đồng sở hữu.
5. Lưu ý khi công chứng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản
>>> Xem thêm: Đừng bỏ qua: Hướng dẫn chứng thực chữ ký từ chuyên gia pháp lý!
Tài sản cần rõ ràng về pháp lý: Đất phải có sổ đỏ, không tranh chấp, không bị kê biên.
Tài sản gắn liền đất phải hợp pháp: Nhà hoặc công trình phải được xây dựng hợp pháp, có giấy phép nếu cần.
Không vi phạm quy định tách thửa: Theo Quyết định của UBND từng địa phương, diện tích tối thiểu sau chia tách phải đáp ứng yêu cầu (ví dụ: ở TP.HCM là 50 m² tùy khu vực).
Các bên phải tự nguyện, minh mẫn: Trường hợp có tranh chấp, lừa dối sẽ bị từ chối công chứng hoặc vô hiệu hợp đồng.
Công chứng chia tách quyền sử dụng đất và tài sản là bước không thể thiếu để hợp thức hóa việc phân chia tài sản liên quan đến bất động sản. Việc thực hiện đúng trình tự, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sẽ giúp các bên tránh rủi ro pháp lý và hoàn tất thủ tục nhanh chóng.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
