Không ít người rơi vào tình huống bị ép ký hợp đồng trong lúc tinh thần căng thẳng, bị đe dọa hoặc chịu sức ép từ doanh nghiệp, đối tác hay cá nhân khác. Khi tranh chấp xảy ra, câu hỏi quan trọng nhất luôn là: làm sao chứng minh mình ký trong tình trạng không tự nguyện? Pháp luật hiện hành có quy định rất rõ về hành vi đe dọa, cưỡng ép trong giao kết hợp đồng, nhưng việc thu thập chứng cứ lại không hề đơn giản. Bài viết dưới đây phân tích những căn cứ pháp lý và cách chứng minh hợp đồng vô hiệu khi bị ép ký.
>>> Xem thêm: Bí quyết tìm văn phòng công chứng gần nhất và uy tín chỉ trong 1 phút
2. Căn cứ pháp lý về việc ép buộc giao kết hợp đồng
Theo “Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015”, giao dịch dân sự sẽ vô hiệu nếu một bên xác lập giao dịch do bị lừa dối hoặc bị đe dọa, cưỡng ép. Hành vi đe dọa, cưỡng ép được hiểu là việc dùng vũ lực, lời đe dọa gây tổn hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, tài sản… khiến người kia buộc phải ký mặc dù không có ý chí thật sự.
Ngoài ra:
“Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015” yêu cầu giao dịch phải được xác lập tự nguyện.
“Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015” quy định hậu quả pháp lý của hợp đồng vô hiệu.
Do đó, nếu chứng minh được ý chí không tự nguyện, hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu toàn bộ hoặc vô hiệu từng phần.
Những người chứng kiến việc ký kết: đồng nghiệp, bảo vệ, hàng xóm, bạn bè,… Lời khai trùng khớp giúp tăng tính thuyết phục.
4.3. Tình trạng sức khỏe hoặc tinh thần tại thời điểm ký
Hóa đơn bệnh viện, hồ sơ khám sức khỏe, giấy xác nhận nhập viện… chứng minh người ký không đủ tỉnh táo hoặc bị ép trong hoàn cảnh yếu thế.
4.4. Thời điểm ký bất thường
Ví dụ: ký vào nửa đêm, tại phòng làm việc đóng kín cửa, bị giữ lại nhiều giờ… Đây là dấu hiệu quan trọng để chứng minh tính cưỡng ép.
4.5. Nội dung hợp đồng bất thường, thiếu cân bằng
Hợp đồng có lợi cho một bên, điều khoản bất hợp lý, không phù hợp thông lệ — thường là dấu hiệu của hợp đồng ký dưới sức ép.
5. Thủ tục yêu cầu Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu
Người bị ép ký có thể thực hiện:
Nộp đơn yêu cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệu theo “Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015”.
Kèm theo chứng cứ: ghi âm, tin nhắn, người làm chứng, diễn giải hoàn cảnh ký.
Yêu cầu áp dụng hậu quả pháp lý:
Hoàn trả tiền hoặc tài sản;
Hủy bỏ nghĩa vụ bất lợi;
Bồi thường thiệt hại (nếu có).
Sau khi Tòa án thụ lý, sẽ tiến hành thu thập chứng cứ, yêu cầu đối chất và xét xử theo thủ tục chung.
6. Hậu quả pháp lý khi hợp đồng bị tuyên vô hiệu
Theo “Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015”:
Các bên trả lại cho nhau những gì đã nhận;
Người có lỗi gây ra việc ép ký phải bồi thường thiệt hại;
Hợp đồng không còn ràng buộc nghĩa vụ về sau.
Nếu hành vi cưỡng ép nghiêm trọng, người ép ký có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự theo quy định về tội cưỡng đoạt, uy hiếp hoặc bắt giữ người trái pháp luật.
7. Cách phòng tránh bị ép ký hợp đồng
Không ký khi đang bị áp lực tinh thần, mệt mỏi hoặc không hiểu nội dung;
Yêu cầu người ký cùng phải ghi âm, chứng kiến;
Mang hợp đồng về xem trước;
Luôn yêu cầu có người thứ ba đi cùng;
Nếu bị ép, ghi âm ngay lập tức.
8. Kết luận
Việc ép ký hợp đồng là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm và có thể dẫn đến hợp đồng vô hiệu. Tuy nhiên, để được Tòa án chấp nhận, người bị ép phải cung cấp chứng cứ chứng minh mình không tự nguyện khi ký. Việc nắm rõ quyền của mình và chủ động thu thập chứng cứ ngay từ đầu là cách tốt nhất để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
