Trong giao dịch dân sự, việc bỏ sót tài sản hợp đồng là lỗi khá phổ biến, đặc biệt khi các bên thỏa thuận vội vàng hoặc mô tả tài sản không đầy đủ. Những sai sót này có thể dẫn đến tranh chấp về quyền sở hữu, nghĩa vụ bàn giao và trách nhiệm bồi thường. Nhiều trường hợp hợp đồng vẫn có hiệu lực, nhưng phần tài sản bị bỏ sót lại không được pháp luật công nhận sự chuyển giao. Hiểu rõ các hệ quả pháp lý giúp các bên hạn chế rủi ro và xử lý đúng hướng khi phát sinh tranh chấp.
>>> Xem thêm: Feedback thực tế từ khách hàng đã sử dụng dịch vụ tạivăn phòng công chứng
1. Bỏ sót tài sản trong hợp đồng là gì?
Theo “Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015”, hợp đồng là sự thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ. Khi mô tả tài sản không đầy đủ, thiếu thông tin hoặc không liệt kê hết các phần tài sản liên quan, phần tài sản đó được xem là không thuộc phạm vi hợp đồng. Ví dụ: Bán nhà nhưng không mô tả hoặc liệt kê nhà kho, đất dư, công trình phụ; bán xe nhưng bỏ sót phụ tùng hoặc giấy tờ.
2. Hệ quả pháp lý khi bỏ sót tài sản trong hợp đồng
2.1. Phần tài sản bị bỏ sót không được xem đã chuyển giao
Theo “Điều 430 và Điều 439 Bộ luật Dân sự 2015”, quyền sở hữu chỉ chuyển khi tài sản được xác định rõ ràng. → Kết luận: Phần tài sản bị bỏ sót không mặc nhiên thuộc về bên mua, dù hợp đồng đã ký và thanh toán.
2.2. Phát sinh tranh chấp về quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng
Nếu tài sản bị bỏ sót có giá trị (như sân sau, phần đất dư, phòng trọ chưa liệt kê), hai bên có thể phát sinh tranh chấp:
Bên mua cho rằng tài sản “đi kèm theo nhà”;
Bên bán cho rằng “không nằm trong hợp đồng”.
Tòa án giải quyết dựa vào:
Hợp đồng đã ký;
Hồ sơ kỹ thuật, sổ đỏ, biên bản bàn giao;
Ý chí ban đầu của các bên.
2.3. Hợp đồng chính vẫn có hiệu lực
Theo “Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015”, việc bỏ sót tài sản không làm vô hiệu toàn bộ hợp đồng, trừ khi sai sót dẫn đến việc tài sản chính không đủ điều kiện xác định.
Ví dụ: Mua ô tô kèm bộ vành thể thao nhưng hợp đồng chỉ ghi “xe ô tô Toyota…”. → Bên bán không bắt buộc phải giao phụ kiện.
3.4. Bỏ sót giấy tờ hoặc tài sản phụ đi kèm
Ví dụ: Bán xe nhưng không ghi rõ bộ hồ sơ gốc, giấy bảo hành. → Dễ phát sinh tranh chấp về nghĩa vụ giao giấy tờ.
4. Cách xử lý khi đã bỏ sót tài sản trong hợp đồng
4.1. Đàm phán và ký phụ lục điều chỉnh
Phụ lục cần ghi rõ:
Tài sản bổ sung;
Giá trị;
Nghĩa vụ giao – nhận.
4.2. Lập biên bản ghi nhận ý chí ban đầu
Trường hợp có tranh chấp, ý chí thực sự của các bên là yếu tố tòa xem xét quan trọng.
4.3. Yêu cầu cơ quan chuyên môn đo đạc, định giá
Áp dụng khi tài sản liên quan đến nhà đất, công trình phụ, diện tích chênh lệch.
4.4. Khởi kiện nếu bên kia cố tình chiếm giữ tài sản
Tòa án có thể tuyên:
Công nhận quyền sở hữu;
Buộc giao tài sản;
Yêu cầu bồi thường thiệt hại.
5. Cách phòng tránh rủi ro bỏ sót tài sản trong hợp đồng
Luôn mô tả chi tiết tài sản bằng hình ảnh, bản vẽ, số seri.
Kiểm tra hiện trạng và lập biên bản bàn giao có chữ ký hai bên.
Với nhà đất: yêu cầu đo đạc thực tế trước khi ký.
Sử dụng mẫu hợp đồng chặt chẽ, có luật sư tư vấn.
Đính kèm danh mục tài sản, phụ kiện, giấy tờ.
Kết luận
Bỏ sót tài sản hợp đồng có thể dẫn đến tranh chấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của cả hai bên. Hiểu rõ hệ quả pháp lý và áp dụng đúng quy trình khi bổ sung hoặc xử lý tranh chấp sẽ giúp các bên đảm bảo giao dịch được an toàn, minh bạch và hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
